Türkiye
genelinde el yaralanmalarının %40'ı iş kazası, %23'ü ev kazası,
%19'u trafik kazası ile oluşmaktadır. Buna paralel olarak sanayi
şehri olan Kocaeli'de de iş kazaları el yaralanmalarının başta
gelen nedenidir. Oldukça sık görülen bu yaralanmalarda acil
yaklaşımı bilmek hastanın tedavisini kolaylaştırır.
El
yaralanmaları basit gibi görünen bir kesi ile uzuv kopmasına
kadar geniş bir yelpazede oluşabilir. Yaralanma hangi şekilde
oluşursa oluşsun yaralanma alanı öncelikle bol su ile
yıkanmalıdır. Yaralanan tarafta yüzük, bileklik, saat varsa çıkarılmalıdır.
Kanama üzerine temiz bir bez ile bastırılmalıdır.
Basınç ile kanama durmaz ya da azalmaz ise turnike uygulanabilir.
Üst kola çepeçevre bez parçası sarıp bağlamak turnike için
uygundur. Turnike 15 dakikada bir açılıp tekrar bağlanmalıdır.
Yaranın üzerine herhangi bir madde sürülmemelidir. Uzuv kopmalarında kopan parçanın sağlık merkezine nakli çok önemlidir. Kopan parça temiz bir bez parçasına sarılıp bir torbanın içine konduktan sonra su ve buz dolu ayrı bir torbanın içine konarak taşınmalıdır.
Parmak
hareketlerine bakılarak kas kirişleri olan tendonlarda, parmakların
hissine ve el hareketlerine bakılarak sinirlerde yaralanma olup
olmadığı anlaşılabilir. Atardamar zedelenmesi için nabız
kontrolu yapılabilir.
Ağır
el yaralanmalarına ameliyathane şartlarında müdahale etmek
uygundur. Kemik kırığı varsa önce kırık onarımı yapılır.
Sonrasında zedelenen yapılar belirlenerek onarım uygulanır.
Ameliyat sonrası el uygun pozisyonda atele alınır ve genellikle 3
hafta boyunca atel kullanılır. Tendon ve sinir yaralanmalarında
onarım uygulandıktan sonra yaralanma türüne göre el fonksiyonlarının geri kazanılması için hastalar
mutlaka düzenli bir şekilde fizik tedavi görmelidir.
Uzuv kopmalarında onarım için yaralanma şekli önemlidir. Ezilerek oluşan kopmalarda kopan parçanın geri dikilmesi mümkün olmayabilir.
El
yaralanmaları sonrası işe dönüş yaralanma tipine, onarım
yapılan yapıların hangileri olduğuna göre değişir. Özellikle
sinir yaralanmalarında iyileşme süreci uzundur ve sinirin hangi
seviyeden yaralandığıyla ilişkilidir.
Op.Dr.İlgi Güler
Estetik ve Plastik Cerrahi Uzmanı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder